این‌ها را بخورید تا آهن بیشتری جذب کنید

---

اگر مدام احساس خستگی و بی‌حوصلگی می‌کنید، سر درد رهایتان نمی‌کند، بدنتان در مقابل بیماری‌ها و آلودگی‌ها حساس است و غیره احتمال آن وجود دارد کمبود آهن داشته باشید.

---

متأسفانه کمبود آهن به کم‌خونی و مشکلات بعدی منجر می‌شود. برای این که هر چه سریع‌تر از این کمبود پیشگیری کنید و دچار کم‌خونی نشوید به تغذیه‌تان اهمیت ویژه‌ای دهید. در این مطلب چند ماده‌ی غذایی را معرفی می‌کنیم که سرشار از آهن هستند. توصیه می‌کنیم آن‌ها را در الویت برنامه‌ی غذایی خود قرار دهید تا لازم نباشد درگیر دوا و دکتر شوید.

آویشن، این گیاه معطر

 این گیاه معطر و خوش طعم سرشار از آهن است. باورتان می‌شود که در هر 10 گرم آن 12 میلی گرم آهن باشد؟ شک نکنید و به تمام غذاهایتان از پیتزا و آبگوشت گرفته تا انواع سالادها و خورشت‌هایتان آویشن اضافه کنید. با این کار با یک تیر دو نشان می‌زنید. اول این که از عطر و طعم بی نظیر آویشن استفاده کرده و غذاهای خوشمزه‌ای تهیه می‌کنید. دوم اینکه خودتان را از دچار شدن به کمبود آهن و کم‌خونی نجات می‌دهید.

علاوه بر آویشن، جعفری نیز سرشار از آهن است. در واقع هر 100 گرم جعفری حاوی حداقل 3.8 میلی گرم آهن است. از هر موقعیتی برای مصرف جعفری نیز استفاده کنید: برای تزیین روی سوپ یا کنار مرغ و ماهی. خلاصه این که آویشن و جعفری یادتان نرود.

جگر گوساله

دل و جگر و قلوه بزرگ‌ترین تأمین کننده‌ی آهن بدن محسوب می‌شوند. در واقع در هر 100 گرم آن‌ها 5 میلی گرم آهن وجود دارد. حتماً برای شما هم پیش آمده وقتی از کم‌خونی گله می‌کنید، همه جگر را پیشنهاد می‌کنند. بله جگر گوساله و دل و قلوه سرشار از آهن بوده و کمبود این ماده را به خوبی جبران می‌کنند.

توصیه می‌کنیم جگر را تازه به تازه مصرف کنید. 24 ساعت بعد از ذبح حیوان بهترین زمان مصرف جگر است. می‌توانید در هفته به جای گوشت قرمز چند گرم جگر میل کنید. این ماده‌ی غذایی خوشمزه به انواع مختلف آماده می‌شود. می‌توانید جگرها را به سیخ بکشید و یا اینکه ماهی تابه را داغ کنید مقدار کمی نمک به ته ظرف بپاشید و تکه های جگر را در آن قرار دهید تا مغز پخت شوند.

توجه داشته باشید که بلافاصله بعد از غذا چای ننوشید. به خاطر این که تانین چای

مانع از جذب آهن حاصل از مواد غذایی گیاهی می‌شود

توصیه می‌کنیم اگر از مشکلاتی قلبی عروقی رنج می‌برید در مصرف دل و جگر و قلوه حد تعادل را رعایت کنید، زیرا حاوی میزان زیادی کلسترول می‌باشند. در واقع جگر گوساله حاوی 400 میلی گرم کلسترول است. توجه داشته باشید مصرف دل و جگر برای افرادی که دچار نقرس هستند توصیه نمی‌شود.

علاوه بر این به مادرهای آینده نیز توصیه می‌کنیم از مصرف زیاد جگر بپرهیزند زیرا این ماده‌ی غذایی سرشار از ویتامین A است و دُز بالای آن به جنین آسیب می‌رساند.

چه می‌کند این زردچوبه

زردچوبه ادویه‌ای سرشار از آهن است. در واقع در هر گرم زردچوبه 0.6 میلی گرم آهن وجود دارد. برخی از خانم‌های خانه دار مصرف زعفران را به زردچوبه ترجیح می‌دهند. هیچ کس منکر خواص زعفران نیست ولی توجه داشته باشید که زردچوبه را از عرصه خارج نکنید. حتماً به پاستاها، ماهی، خورشت‌ها و غیره زردچوبه بزنید. توصیه می‌کنیم به غذاهای روزانه‌تان یک نوک انگشت از این ادویه‌ی خوش رنگ اضافه کنید تا کمبود آهن از شما دور باشد.

همان عدس خودمان

باید بدانید که عدس و همچنین لوبیاهای خشک و نخود بیشتر از غذای معروف و مورد علاقه‌ی ملوان زبل آهن دارند. در واقع در هر 100 گرم این حبوبات 1.5 و 3 میلی گرم آهن وجود دارد. به علاوه باید بدانید که این مواد غذایی سرشار از آهن، قندهای پیچیده و فیبر هستند که برای حفظ سلامتی بدن فوق‌العاده‌اند. یادتان باشد که عدس، لوبیا و نخود چربی ندارد و این یک مزیت بزرگ است تا بتوانید با خیال راحت از آن‌ها استفاده کنید.

توصیه می‌کنیم که عدس، نخود و لوبیاها را قبل از پخت، یک شب بخیسانید. برای اینکه میزان جذب آهن موجود در آن‌ها را بالا ببرید از مواد غذایی حاوی ویتامین C استفاده کنید. به عنوان مثال از لیموترش و جعفری استفاده کنید. اگر آن‌ها را سرد میل می‌کنید با فلفل دلمه‌ای، بروکلی یا کلم برگ مصرف کنید.

زردچوبه ادویه‌ای سرشار از آهن است. در واقع در هر گرم زردچوبه 0.6 میلی گرم آهن وجود دارد. برخی از خانم‌های خانه دار مصرف زعفران را به زردچوبه ترجیح می‌دهند. هیچ کس منکر خواص زعفران نیست ولی توجه داشته باشید که زردچوبه

را از عرصه خارج نکنید

توجه داشته باشید که بلافاصله بعد از غذا چای ننوشید. به خاطر این که تانین چای مانع از جذب آهن حاصل از مواد غذایی گیاهی می‌شود.

 

شکلات سیاه

اگر احساس خستگی، کسالت یا افسردگی می‌کنید حتماً شکلات سیاه میل کنید. به خصوص شکلات‌هایی که حاوی 70 درصد کاکائو باشند بسیار مفیدتر هستند.

هر از گاهی و یا اگر نیاز دارید هر روز یک مربع شکلات سیاه میل کنید.

 

ماهی را دریابید

ماهی‌ها با توجه به گونه های مختلفشان در هر 100 گرم 0.5 میلی گرم آهن دارند و برای همین منبع خوب آهن محسوب می‌شوند.

توصیه می‌کنیم که هر هفته دو مرتبه ماهی میل کنید.

مصرف ماهی‌های چربی مثل ماهی آزاد، ساردین، ماکرو و تن را در الویت قرار دهید.

فاطمه مهدی پور

بخش تغذیه و آشپزی تبیان

ویتامین c

ماده‌ی غذایی سرشار از ویتامین C

---

ویتامین C قدرت آنتی اکسیدانیِ قابل توجهی دارد و ضروری‌ترین ویتامین برای پیشگیری از سرماخوردگی محسوب می‌شود.

---

در این مقاله شما را با مواد غذایی آشنا می‌کنیم که حاوی بیشترین میزان از این ویتامین هستند.

خانواده‌ی کلم‌ها

کلم‌هایی مثل کلم چینی، بروکسل و بروکلی فرمانروایان دنیای سلامتی‌اند. در هر فنجان از این کلم‌ها 33 میلی گرم ویتامین C وجود دارد. خانواده‌ی کلم‌ها سرشار از مواد مغذی‌اند و می‌توانند با سرطان و بیماری‌های قلبی عروقی مقاله کنند. کلم بروکسل چهار برابر بیشتر از هم خانواده های دیگر خود ویتامین C دارد، یعنی هر فنجان 97 میلی گرم. توجه داشته باشید بهترین شیوه‌ی پخت کلم‌ها بخارپز کردن است تا بیشترین میزان ویتامین‌های خود را حفظ کنند. توصیه می‌کنیم از جوشاندن طولانی مدت این کلم‌ها خودداری کنید.

 

مرکبات

مرکبات منبع فوق‌العاده‌ی ویتامین C، پتاسیم، پکتین و ترکیبات فیتوشیمیایی می‌باشند که با آلرژی، آسم، سرطان، بیماری آب مروارید چشم، بیماری‌های قلبی، سکته مغزی و سرماخوردگی مقابله می‌کنند.

کیوی

یک عدد کیوی درشت حدود 80 میلی گرم ویتامین C و عناصر فیتوشیمیایی زیادی دارد.

این میوه‌ی خوشمزه همچنین حاوی میزان زیادی پتاسیم و پکتین، فیبرهای حلال است که میزان کلسترول خون را ثابت نگه می‌دارد.

کیوی تأمین کننده‌ی آنتی اکسیدان‌های لوتئین و زآگزانتین نیز می‌باشد که برای سلامت چشم ضروری‌اند. باید بدانید 115 گرم از این میوه حاوی فقط 70 کالری است.

 

طالبی، خربزه

این میوه‌ها سرشار از ویتامین C و پتاسیم هستند و برای پیشگیری از بیماری‌های قلبی عروقی، بعضی از سرطان‌ها، بیماری‌های تنفسی، کاهش قدرت بینایی و آکنه موثر عمل می‌کنند.

نخود فرنگی

نخود فرنگی منبع خوب پروتئین‌های گیاهی و آهن است که برای گیاه‌خواران یک ماده‌ی غذایی مفید محسوب می‌شود.

نخود فرنگی احتمال پیشرفت بعضی از سرطان‌ها را کاهش می‌دهد و از افسردگی، بالا رفتن کلسترول و بیماری دژنراسیون ماکولای چشم پیشگیری می‌کند. ویتامین C با اثرات منفی رادیکال‌های آزاد مقابله می‌کند و برای همین می‌تواند از بیماری آب مروارید پیشگیری کند. برای حفظ بیشترین میزان ویتامین C نخود فرنگی توصیه می‌کنیم برای پخت آن از آب کمی استفاده کنید.

فلفل دلمه‌ای

فلفل دلمه‌ای حاوی 32 کالری است اما باید بدانید بر حسب رنگ‌های متنوع خود حاوی ویتامین‌های متنوعی نیز می‌باشند.

در حالت کلی فلفل دلمه‌ای به اندازه‌ی مرکبات حاوی ویتامین C است. این مواد غذایی از ابتلا به بیماری‌های قلبی، کاهش قدرت بینایی و گرفتن بینی پیشگیری می‌کند.

 

آناناس

سال‌های سال از این میوه‌ی خوشمزه برای درمان اختلالات روده و یبوست استفاده کرده‌اند و باید بدانید که این میوه‌ی استوایی باعث تقویت سیستم ایمنی بدن، استخوان‌ها و سلامت قلبی عروقی می‌شود.

یک فنجان آناناس تازه حاوی 25 میلی گرم ویتامین C و 75 کالری است. آب آناناس نیز ویتامین C خود را حفظ می‌کند.

 

 

سیب زمینی

یک عدد سیب زمینی متوسط که با پوست کبابی شده است حاوی 25 میلی گرم ویتامین C می‌باشد که 25 درصد نیاز روزانه یک فرد بزرگسال را تأمین می‌کند.

اسفناج

اگر چه غذای مورد علاقه‌ی ملوان زبل منبع کامل آهن نیست اما باید بدانید این ماده غذایی سرشار از کاروتنوئید است. این مواد مغذی با همیاری ویتامین‌ها باعث پیشگیری از سرطان و کلسترول بالا شده و اجازه نمی‌دهد قدرت بینایی‌تان کاهش یابد.

ویتامین C موجود در اسفناج از دژنراسیون ماکولای چشم، آرتروز و سکته‌ی مغزی پیشگیری می‌کند.

سیب زمینی شیرین

سیب زمینی شیرین یکی از سبزیجات سرشار از مواد مغذی مفید است. ویتامین C موجود در سیب زمینی شیرین از ابتلا به سرطان، بیماری‌های چشمی، افسردگی و بیماری‌های قلبی عروقی پیشگیری به عمل می‌آورد.

 

گوجه فرنگی

یک عدد گوجه فرنگی متوسط کاملاً رسیده دارای 26 کالری و حاوی حدود 23 میلی گرم ویتامین C می‌باشد.

گوجه فرنگی می‌تواند از ابتلا به بیماری‌های قلبی، عفونت‌های مجاری تنفسی، سرطان پوست و کاهش قدرت بینایی پیشگیری به عمل می‌آورد.

شلغم

شلغم جزو سبزیجات نسبتاً ارزان قیمت و بسیار سالمی است که آماده کردنش نیز بسیار ساده بوده و در عین حال حاوی ویتامین C زیاد و اسید آمینه های ضروری است.

یک فنجان شلغم پخته شده حاوی 35 کالری و 18 میلی گرم ویتامین C می‌باشد. ویتامین C موجود در این ماده‌ی غذایی مانند آنتی اکسیدان قوی عمل می‌کند و رادیکال‌های آزاد را کنترل کرده و سیستم ایمنی بدن را تقویت می‌کند.

کدو حلوایی

نصف فنجان کدو حلوایی پخته 10 درصد از نیاز روزانه‌ی ما به ویتامین C را تأمین می‌کند.

کدو حلوایی یکی از سبزیجات رنگی و خوشمزه است که از پیدایش آکنه، بیماری‌های قلبی و اضافه وزن پیشگیری می‌کند.

توجه داشته باشید که جوشاندن کدو حلوایی در آب جوش باعث از بین رفتن ویتامین C و عناصر مغذی دیگر آن می‌شود.

برای پیشگیری از این مسئله توصیه می‌کنیم این ماده‌ی غذایی را بخار پز یا در فر آماده کنید.

فاطمه مهدی پور

بخش تغذیه و آشپزی تبیان

گزنه

9مشکلی که می‌توان با گزنه حل کرد

---

گزنه گیاه کوچکی است که همه جا می‌روید. اگر خواص این گیاه را بشناسید خواهید دید که بر خلاف ظاهر خشن و گزنده‌اش چقدر با سلامتی‌تان مهربان است.

---

درد مفاصل، ریزش مو، عفونت‌های ادراری، خستگی، مشکلات پروستات و غیره را می‌توان با دست‌های خشن همین گیاه درمان کرد. در این مقاله بیشتر راجع به گزنه صحبت و خواص آن را بررسی می‌کنیم. لطفاً با ما همراه باشید.

جوشانده‌ی گزنه برای پیشگیری از پوکی استخوان

گزنه سرشار از سیلیس و عنصر بور می‌باشد که برای پیشگیری از ابتلا به پوکی استخوان موثر است. پوکی استخوان در نتیجه‌ی از بین رفتن املاح معدنی از بدن بروز می‌کند که معمولاً از پنجاه سال به بعد افراد را مبتلا می‌کند.

روش استفاده: 3 قاشق غذاخوری برگ خشک گزنه را در یک فنجان آب جوش ریخته و به مدت 10 دقیقه دم کنید. روزانه 4 تا 5 فنجان از این دم کرده میل کنید.

ریشه‌ی گزنه برای مقابله با مشکلات پروستات  

گزنه برای آقایانی که پروستاتشان بزرگ شده مفید است. به عقیده‌ی محققان ریشه‌ی این گیاه حاوی «لکتین»، «تانین»، «گلیکان» و «لیگنان» هایی می‌باشد که مانند هورمون‌های زنانه عمل می‌کند و تأثیر مثبتی روی غده‌ی پروستات می‌گذارد. پژوهش‌ها نشان می‌دهد که مصرف ریشه‌ی گزنه برای درمان مشکلات پروستات (غیر سرطانی و خوش‌خیم) مفید است.

روش استفاده: یک قاشق غذاخوری ریشه‌ی گزنه را با یک فنجان آب جوش به مدت 10 دقیقه دم کنید و به مدت سه هفته روزانه 4 فنجان از این دم کرده بنوشید. یا اینکه از کپسول‌های گزنه استفاده کنید. می‌توانید با پزشکتان مشورت کرده و کپسول‌های 300 میلی‌گرمی گزنه مصرف کنید. توجه داشته باشید آقایانی که موقع ادرار کردن مشکل دارند نباید بدون مشورت با پزشک از ریشه‌ی گزنه استفاده کنند.

دانه‌های گزنه برای مقابله با اسهال

دانه‌ها و برگ‌های گزنه یک درمان فوق‌العاده برای اسهال می‌باشند. این دانه‌ها سرشار از پروتئین، موسیلاژ و روغن‌های چرب هستند.

روش استفاده: یک قاشق غذاخوری برگ خشک گزنه را در یک لیتر آب جوش ریخته و به مدت 10 دقیقه بجوشانید و در طول روز از این جوشانده میل کنید.

گزنه برای پو ست‌های چرب

گزنه برای افرادی که پوست خیلی چرب، کثیف و پر از آکنه دارند خوب است. به خاطر اینکه خواص قلیایی دارد.

روش استفاده: بر گ های گزنه‌ی تازه را بجوشانید و آب کش کنید. سپس اجازه دهید برگ‌ها خنک شود. این برگ‌ها را بکوبید و به صورت مرهم (هر هفته دو مرتبه) روی پوست بگذارید. همچنین لازم است که یک قاشق غذاخوری برگ خشک گزنه را با یک لیتر آب به مدت 10 دقیقه دم کنید و روزانه 3 مرتبه یک فنجان از آن بنوشید.

اگر مدام احساس خستگی می‌کنید گزنه را دریابید. این گیاه سرشار از ویتامین C

و آهن می‌باشد و برای رفع خستگی‌های جسمی و روحی مناسب است. گزنه

انرژی زا بوده و سیستم ایمنی بدن را تقویت می‌کند و برای همین هم کمک

می‌کند خیلی زود سرپا شوید

گزنه برای سم زدایی از بدن

مصرف مواد غذایی چرب و شیرین و غیره باعث می‌شود که بدن مازاد سموم دفع نشده را در بدن نگه دارد. برای همین لازم است هر از گاهی به خصوص در فصل بهار به فکر سم زدایی از بدن باشید. خوشبختانه گزنه به عملکرد برخی از ارگان‌های بدن مانند کلیه‌ها کمک می‌کند. نتایج پژوهش‌ها نشان می‌دهد که این گیاه به دفع سموم بدن مانند اوره کمک زیادی می‌کند.

روش مصرف: 3 قاشق غذاخوری برگ خشک گزنه را با یک فنجان آب جوش به مدت 10 دقیقه دم کنید. به مدت 3 هفته روزانه 2 تا 3 فنجان از این جوشانده میل کنید.

گزنه برای مقابله با تب یونجه

تب یونجه همان حساسیتی است که در فصل بهار گریبان خیلی‌ها را می‌گیرد. برای پیشگیری یا تسکین این حساسیت می‌توانید به سراغ گزنه بروید.

روش مصرف: 3 قاشق غذاخوری برگ گزنه‌ی خشک را با یک فنجان آب جوش به مدت 10 دقیقه دم کنید. به مدت 3 هفته هر روز از این دم کرده میل کنید.

گزنه برای مقابله با خستگی

اگر مدام احساس خستگی می‌کنید گزنه را دریابید. این گیاه سرشار از ویتامین C و آهن می‌باشد و برای رفع خستگی‌های جسمی و روحی مناسب است. گزنه انرژی زا بوده و سیستم ایمنی بدن را تقویت می‌کند و برای همین هم کمک می‌کند خیلی زود سرپا شوید.

روش مصرف: 3 قاشق غذاخوری برگ خشک گزنه را با یک فنجان آب جوش به مدت 10 دقیقه دم کنید و روزانه 4 تا 5 فنجان از آن بنوشید. یا اینکه از کپسول‌های 500 میلی‌گرمی استفاده کنید (طبق نظر پزشک یا داروساز). توجه داشته باشید که می‌توانید از آب گزنه برای رفع کم خونی و خستگی مفرط استفاده کنید. برای این کار لازم است که برگ های تازه این گیاه را میکس کرده و آب آن را صاف کنید. هر هفته 3 مرتبه به میزان 15 میلی‌لیتر از این آب میل کنید.

گزنه ادرارآور است

 

بر گ های گزنه ادرارآور است. در واقع برای افزایش میزان ادرار و تمیزی مجاری اداری از شر عفونت و یا برای پیشگیری از تشکیل سنگ کلیه مفید است.

روش مصرف: یک تا دو مشت برگ تازه‌ی گزنه را در یک لیتر آب ریخته و به مدت 10 دقیقه بجوشانید و سپس صاف کنید. به مدت 3 هفته روزانه دو تا سه فنجان از این جوشانده را میل کنید.

فاطمه مهدی پور

اسیدفولیک: چرا و چگونه؟

---

اسیدفولیک را فولات یا ویتامین B9 نیز می‌گویند. یکی از ترکیبات ضروری برای حفظ سلامت بدن که ارتباط زیادی با باروری، حاملگی و رشد جنین دارد.

---

فولات یکی از ویتامین‌های گروه B محسوب می‌شود. در این مطلب به شما خواهیم گفت منابع اصلی اسیدفولیک چیست و چرا این ویتامین برای بدن لازم است! لطفاً چند دقیقه نگاه‌هایتان را به ما بسپارید.

منابع غذایی اسیدفولیک

اسیدفولیک در منابع غذایی گیاهی و همچنین در مواد غذایی حیوانی وجود دارد. جگر و کله‌پاچه حاوی میزان قابل‌توجهی اسیدفولیک هستند. دقیق‌تر اینکه 100 گرم از این مواد غذایی حدود 500 میکروگرم اسیدفولیک دارد. برای اینکه میزان این ویتامین را در بدنتان بالا ببرید باید مصرف مواد غذایی گیاهی را افزایش دهید. برای این کار لازم است میوه، سبزیجات، حبوبات، غلات کامل و آجیل بیشتری میل کنید. جزئیات بیشتر را در ادامه‌ی مطلب مطالعه بفرمایید.

سبزیجات فولات دار

بروکلی، آرتیشو، مارچوبه، کلم بروکسل، گل کلم، شلغم، چغندر، اسفناج، غلات کامل (سبوس‌دار). هر 100 گرم از این مواد غذایی 100 تا 300 میکروگرم اسیدفولیک به بدنتان می‌رساند.

میوه‌های فولات دار

مرکبات (پرتقال، نارنگی) آووکادو، حبوبات (لوبیاها، نخود، عدس، نخودفرنگی)، کیوی، کاهو، مغزها (گردو، بادام، فندق)، نان و پاستاهای تهیه‌شده از آرد کامل، گوجه گیلاسی. این مواد غذایی نیز حاوی میزان قابل‌توجهی اسیدفولیک هستند به طوری که 100 گرم از آن‌ها حدود 30 تا 99 میکروگرم از این ویتامین را دارا می‌باشد.

بفرمایید تخم‌مرغ

در بین مواد غذایی حیوانی، تخم‌مرغ حاوی میزان قابل‌توجهی اسیدفولیک می‌باشد. باید بدانید که 100 گرم تخم‌مرغ حدود 50 میکروگرم فولات دارد. توصیه می‌کنیم هر هفته بین 2 تا 3 عدد تخم‌مرغ میل کنید.

کمبود اسیدفولیک باعث بروز عوارضی مانند خستگی، بی‌اشتهایی، کاهش وزن، ضعف، سوزش معده، اسهال، یبوست، افسردگی، تپش قلب، ضعف سیستم ایمنی

و غیره می‌شود

بدانید که...

بدانید که پخت‌وپز طولانی و نامناسب حدود 90 درصد ویتامین‌های موجود در مواد غذایی را از بین می‌برد که اسیدفولیک نیز از آن مستثنا نیست. رژیم غذایی مدیترانه‌ای به طور طبیعی حاوی بیشتری میزان اسیدفولیک می‌باشد. برای همین این رژیم سالم برای تمام افرادی که می‌خواهند میزان اسیدفولیک خود را بالا ببرند مناسب است. گاهی وقت‌ها لازم است برای تامین نیازهای روزمره‌ی خود مکمل مصرف کنید.

اسیدفولیک چه می‌کند؟

اسیدفولیک برای کودکان و بزرگ‌سالان لازم و ضروری است تا گلبول‌های قرمز تولید کنند و دچار کم‌خونی نشوند. مصرف میزان لازم از این ویتامین در دوره‌ی بارداری برای پیشگیری از نارسایی‌ها و ناهنجاری‌های مادرزادی به خصوص برای سلامتی سیستم عصبی مرکزی و تولد نوزادانی سالم لازم است.

میزان مورد نیاز اسیدفولیک بنا به نیازهای خاص بدن روزانه بین 50 تا 200 میکروگرم است که این میزان در زمان بارداری افزایش می‌یابد. اسیدفولیک برای عملکرد خوب سیستم عصبی و همچنین سلامت مغز استخوان لازم است.

اسیدفولیک در تولید انرژی و تبدیل پروتئین‌ها و همچنین فعال کردن ویتامین B12 نقش موثری دارد. جنین در حال شکل‌گیری از همان روزهای نخست برای اینکه ذخیره‌ی مناسبی از این ترکیبات را در اختیار داشته باشد و ارگان‌های بدنش رشد کنند به این ویتامین نیازمند است.

مواد غذایی غنی‌شده از اسیدفولیک

تولیدکنندگان غذایی صنعتی مواد غذایی غنی‌شده با اسیدفولیک تولید و عرضه می‌کنند؛ یعنی اینکه این مواد غذایی حاوی میزان قابل‌توجهی فولات طبیعی و ترکیبی می‌باشد. در بین این مواد غذایی می‌توان به غلات صبحانه، بیسکویت‌ها، آب میوه‌ها و غیره اشاره کرد. مصرف یک یا دو سهم غذایی از این مواد غذایی در روز برای افزایش ذخیره‌ی اسیدفولیک بدن کافی است.

مکمل‌های اسیدفولیک

در اغلب موارد به خانم‌های باردار مکمل اسیدفولیک تجویز می‌شود تا سلامت مادر و جنین تامین شود. میزان فولات مورد نیاز در دوره‌ی بارداری حدود 400 میکروگرم در روز می‌باشد. البته به عقیده‌ی برخی از متخصصان افرادی که قصد بارداری دارند نیز باید مکمل مصرف کنند تا بدنشان آمادگی لازم برای بارداری را داشته باشد. اگر خانمی دچار کمبود این ویتامین باشد پزشک دُز بالای آن را تجویز خواهد کرد. مصرف اسیدفولیک کافی در دوره‌ی بارداری از تولد نوزادانی با ناهنجاری‌های مادرزادی، زایمان پیش از موعد، اوتیسم، بچه‌های لب شکری و تأخیر در گفتار پیشگیری می‌کند. البته مصرف مکمل اسیدفولیک صرفاً برای خانم‌های باردار نیست و آقایانی که قصد پدر شدن دارند نیز باید به فکر افزایش میزان اسیدفولیک بدنشان باشند. اخیراً محققان هلندی به این نتیجه رسیده‌اند که روی اسپرم آقایان تأثیر گذشته و قدرت باروری آن‌ها را افزایش می‌دهند.

توجه داشته باشید تمام افرادی که دچار کمبود این ویتامین هستند نیز به مکمل نیاز خواهند داشت. باید بدانید که کمبود اسیدفولیک باعث بروز عوارضی مانند خستگی، بی‌اشتهایی، کاهش وزن، ضعف، سوزش معده، اسهال، یبوست، افسردگی، تپش قلب، ضعف سیستم ایمنی و غیره می‌شود. توصیه می‌کنیم در صورتی که تصور می‌کنید با کمبود این ویتامین مواجه هستید آزمایش خون داده و با پزشکتان در ارتباط باشید.

فاطمه مهدی پور

بخش تغذیه و آشپزی تبیان

استفاده انار در طب سنتی

 

خواص دارویی سنجد؛ سینی از هفت سین

---

با توجه به مواد موجود در میوه و سایر قسمت‌های سنجد می‌توان اثرات قابض، محرک، ضد التهاب، ضد اکسیدان، ضد سرطان و رفع مشکلات معده و روده را برای آن پیش‌بینی نمود.

---

گیاه‌شناسی
درخت سنجد درختی است که ارتفاع آن تا 7 متر می‌رسد. تمام قسمت‌های گیاه از پرزهای فشرده نقره‌ای پوشیده شده و ممکن است خاردار یا بی‌خار باشد. برگ‌های آن بیضی، دراز، نوک‌تیز به طول تا 9 و عرض تا 5/2 سانتی‌متر می‌باشند. سطح رویی برگ‌ها سبز مایل به خاکستری و سطح زیرین سفید نقره‌ای است.

گل‌های کوچک گیاه به تعداد یک تا سه عدد به رنگ زرد کمرنگ و به صورت نر و ماده یا به طور مجزا نر و ماده هستند. این گل‌ها بوی بسیار نافذی دارند و در اوایل تابستان ظاهر می‌شوند. میوه بیضی‌شکل سنجد شبیه و به اندازه زیتون، به طول تا 7/1سانتی‌متر و به رنگ نارنجی مایل به قرمز و دارای طعم ملایم و قابض است.
سنجد بومی نواحی غربی و مرکزی آسیا، از روسیه و قزاقستان تا ترکیه و ایران می‌باشد و در بیشتر نقاط ایران، به‌خصوص در استان‌های آذربایجان، کردستان، همدان، اصفهان، فارس، خراسان، تهران و بلوچستان می‌روید.

 ترکیبات مهم
گل‌های سنجد دارای اسانس معطری است که مواد موثر آن اولین بار در سال 1378 توسط مولف و همکاران مورد تجزیه و شناسایی قرار گرفت. نتایج این پژوهش نشان داد که مهم‌ترین ترکیبات اسانس شامل: اتیل سینامات 2/81 درصد، دوکوزان 7/1 درصد، تری‌کوزان 55/0 درصد، هنی‌کوزان 9/0 درصد، متیل سینامات 8/3 درصد، سیس و ترانس اتیل بنزوات 11/0 درصد، نونانال 22/0 درصد و 1و8 ررسینئول 11/0 درصد می‌باشند.

غُبیرا یا سنجد دارای طبیعت سرد و خشک است. هر خونریزی را بند آورد. صفرآور است. در علاج سرفه مفید است. از استفراغ جلوگیری می‌کند. بندآورنده شکم است (ضد اسهال) و ادرار را زیاد می‌کند

میوه، برگ و ساقه سنجد حاوی ترکیبات تاننی، ساپونینی، فلاوونوئیدی و آلکالوئید است. همچنین ترکیبات قندی، چربی، کاروتنوئیدها و ویتامین‌ها، از جمله ویتامین‌های C و E، از ترکیبات میوه می‌باشند.

داروشناختی و اثرات مهم
با توجه به مواد موجود در میوه و سایر قسمت‌های سنجد می‌توان اثرات قابض، محرک، ضدالتهاب، ضداکسیدان، ضدسرطان و رفع مشکلات معده و روده را برای آن پیش‌بینی نمود.
با توجه به اینکه تحقیقات چندانی در مورد مواد و خواص سنجد ایران صورت نگرفته است، می‌توان به نظریات دانشمندان و منابع طب سنتی توجه نمود.

ابن‌سینا در کتاب قانون راجع به سنجد چنین گفته است:
غُبیرا یا سنجد دارای طبیعت سرد و خشک است. هر خونریزی را بند آورد. صفرآور است. در علاج سرفه مفید است. از استفراغ جلوگیری می‌کند. بندآورنده شکم است (ضد اسهال) و ادرار را زیاد می‌کند.

در مخزن الادویه راجع به سنجد چنین آمده است:
غُبیرا را به فارسی سنجد گویند. میوه درختی است بزرگ به قدر درخت عناب و در مناطق بسیار سرد می‌روید و برگ آن خشن است.

درخت دو نوع است: نر و ماده که نر آن ثمر نمی‌دهد و ماده آن دو نوع می‌باشد: یکی میوه آن به اندازه عناب و پوست آن نازک است که بعد از رسیدن پوست آن سرخ می‌گردد و از مغز خوب جدا نمی‌شود. مغز آن سفیدرنگ، شیرین، خوشبو و خوش‌طعم است که تخمی (هسته) کمی طولانی، شبیه هسته عناب دارد و نوع دیگر، میوه‌اش بزرگ‌تر از نوع اول است و پوست آن از مغز جدا می‌شود. مغز آن سفیدرنگ و نرم، مانند آرد می‌باشد و هسته آن به آسانی جدا می‌گردد. این نوع، شیرینی کمتری دارد و در فارسی به آن سنجد آردی گویند. هر دو نوع در وسط تابستان می‌رسند و قوت آن ها تا دو سال باقی می‌ماند.
* طبیعت آن سرد و خشک و میوه‌اش مقوی و مفرح است.
* برای درمان سردرد و سرفه مفید می‌باشد.
* مقوی معده و ضد استفراغ و صفراآور است.
* خام آن ضد اسهال است.
* گل آن سفید مایل به زردی است و بعضی زعفرانی رنگ گفته‌اند. طبیعت گل آن گرم و خشک و بسیار خوشبو و تند می‌باشد و استشمام بوی آن محرک شهوت زنان، خصوصاً زنان و دختران جوان است.
* بوی گل آن مفرح و مقوی دل و دماغ و آشامیدن آن مقوی دماغ و قلب است.
* همچنین گل آن جهت امراض سینه و ریه، معده و جگر و آب آوردن انساج، لرز و یرقان مفید است.
* برگ تازه آن برای درمان زخم و رفع عفونت مفید می‌باشد و اگر برگ تازه نباشد، برگ خشک آن هم مفید است.

نکات قابل توجه
1- در منابع قدیمی اشاره به دو نوع سنجد معمولی و آردی شده است که در منابع جدید هم همین موضوع به چشم می‌خورد.
2- در تجزیه و شناسایی مواد تشکیل‌دهنده اسانس گل سنجد، مواد محرک هورمون‌های زنان تشخیص داده شده است که مطالب اظهارشده در مخزن‌الادویه تحریک شهوت زنان و دختران را کاملا تائید می‌کند. در گذشته زنان و دختران، به‌خصوص نوجوانان را از استشمام رایحه سنجد به دلیل اثرات تحریکی منع می‌کردند.
3- با توجه به گستردگی کم درختان سنجد در جهان، تحقیقات زیادی در مورد مواد و اثرات آن صورت نگرفته، ولی در سال‌های اخیر توجه بیشتری به آن شده و تحقیق بر روی میوه و هسته آن در حال انجام است که باید منتظر نتایج شد.
4- کمیت و کیفیت مواد موجود در اسانس سنجد ایران مشابهت زیادی به اسانس گل سنجد کشور چین دارد. این شباهت به خصوص در جسم اصلی آن یعنی اتیل‌سینامات می‌باشد. 

 بخش تغذیه و آشپزی تبیان

---

منبع: زندگی آنلاین – دکتر محمد حسین صالحی سورمقی

یک واحد زرشک شناسی

---

گرچه  مواقع خاصی از سال می‌‌توان میوه تازه و قرمز رنگ زرشک را تهیه کرد؛ اما در سایر فصول نیز این میوه ترشِ پر خاصیت به شکل خشک شده کاربرد فراوانی دارد.

---

در طب قدیم اجزاء مختلف درختچه زرشک بیشتر به عنوان گیاه دارویی (هم میوه زرشک و هم ریشه و برگ آن ) کاربرد داشت و به خاطر طبیعت سرد و خشک آن، اطباء زرشک را درمانی برای رفع حرارت جگر و اندام‌‌های داخلی بدن به شمار می‌‌آوردند. اما آرام آرام مصرف زرشک به شکل خوراکی و چاشنی غذاها قوت گرفت و اکنون شکل خشک شده، رب و بعضاً سس زرشک و در موارد بیشتر بصورت لواشک در سبد غذایی به چشم می‌‌خورد. مطلبی که شاید جالب باشد این است که زرشکی که در قائنات کشت می‌‌شود زرشک بدون هسته است درحالیکه در کشورهای دیگر صحبت از زرشک هسته دار (اغلب دو هسته‌ای) است؛ البته خواص هر دو نوع مشابه است. براساس کتب قدیمی زرشک، نزدیک‌ترین میوه به قره قاط معرفی شده است که غالباً خواص مشابهی با آن دارد.

ترکیبات اصلی این میوه کوچک
زرشک منبعی غنی از آلکالوییدی به نام بربرین "Berberine" است. علاوه بر بربرین، ریشه زرشک سرشار از اکسیاکونتئین "Oxyaconthine" و بربامین "Berbamine" می‌‌باشد. خواص آنتی بیوتیکی زرشک را به همین آلکالوییدها نسبت می‌‌دهند. در میوه کوچک زرشک علاوه بر مقداری اسید مالیک و اسید تارتاریک، میزان ناچیزی هم پکتین یافت شده است. حضور این اجزاء کمک شایانی به ماندگاری طولانی زرشک و به کارگیری آن در تهیه مارمالاد و سس می‌‌کند. یکی از ترکیبات زرشک که می‌‌تواند سهم مهمی در اثربخشی دارویی آن ایفا کند، رنگدانه‌‌های غذایی است. رنگدانه‌‌های غذایی از جمله آنتوسیانین با عملکرد آنتی اکسیدانی باعث تقویت سیستم ایمنی بدن می‌‌گردد. یکی از ویتامین‌‌هایی که به وفور در این میوه خوشرنگ دیده می‌‌شود، ویتامین c است؛ اما در گونه‌‌های مختلف و بسته به روش خشک کردن میوه، میزان این ویتامین بسیار متغیر است.

اثرات زرشک
همانطور که در ابتدا گفته شد؛ زرشک بیشتر در حکم دارو کاربرد داشته است.
* در طب قدیم زرشک را چه به صورت خوراکی و چه به صورت مرهم در مداوای عفونت‌‌ها به کار می‌‌بردند. علم جدید با کشف آلکالوییدهای زرشک و اثرات آنتی‌بیوتیکی آن ها، این ویژگی را تایید نموده است.
* برخی از تاثیرات سودمند زرشک بر بیماری‌های کلیوی و به خصوص سنگ‌‌های کلیوی را به اسیدهای آلی زرشک نسبت می‌دهند. این اسیدها با تغییر PH ادرار می‌‌توانند احتمال عود برخی سنگ‌‌های کلیوی را کاهش دهند.
* کبد یکی از ارگان‌‌های بدن است که مصرف زرشک برای عملکرد بهتر آن سودمند می‌‌باشد. زرشک محرک صفرا و موثر در سمیت زدایی کبد است.

یکی از ترکیبات زرشک که می‌‌تواند سهم مهمی در اثربخشی دارویی آن ایفا کند، رنگدانه‌‌های غذایی است. رنگدانه‌‌های غذایی از جمله آنتوسیانین با عملکرد آنتی اکسیدانی باعث تقویت سیستم ایمنی بدن می‌‌گردد

* کمک کننده در درمان عفونت‌‌های انگلی و مشکلات گوارشی نظیر اسهال شناخته شده است.
* مطالعات محققان استرالیایی نوید بخش اثرات مفید زرشک بر کنترل قند خون است؛ البته هنوز مدارک کافی برای توصیه مصرف زرشک به این منظور در دست نیست و از طرف دیگر میزان مصرف ایمن زرشک مشخص نشده است.
* بومیان شرق ایران زمین از زرشک به عنوان میوه طول عمر یاد می‌‌کنند؛ شاید یکی از دلایل آن وجود مقدار بالای سولفور در این میوه است. در واقع زرشک سرشار از فیتوکیمیکال‌های است که حضورشان در برابر اغلب بیماری‌‌های امروزی همچون بیماری‌‌های قلبی- عروقی، پرفشاری خون و کبد چرب نقش پیشگیرانه دارد و این احتمال وجود دارد که با مصرف اینگونه خوراکی‌‌ها بتوان بر مقاومت سیستم ایمنی افزود.
* یکی از اسیدهای زرشک اسید آسکوربیک یا همان ویتامین c است. تحقیقات بیانگر این است که گرچه ویتامین c  نمی‌تواند از بروز سرماخوردگی جلوگیری کند، اما می‌‌تواند در روند بهبود موثر واقع شود.

پرهیز از افراط
با وجود این همه اثرات مفید، در مصرف زرشک باید حد اعتدال نگه داشته شود. بخاطر اثر محرک زرشک بر رحم زنان باردار، سقط جنین می‌‌تواند یکی از عوارض مصرف افراطی زرشک باشد.
تشدید سرفه و مشکلات گوارشی نیز به عنوان عارضه زیاده‌روی در مصرف زرشک شناخته شده است.
عملکرد برخی داروها از جمله آنتی هیستامین، ضد فشارخون، رقیق کننده خون، آنتی‌بیوتیک و حتی دیورتیک‌‌ها ممکن است تحت تاثیر مصرف زرشک قرار گیرد. پس بهتراست در صورت مصرف مداوم زرشک، پزشک خود را از این مسئله مطلع کنید.

عصاره ریشه زرشک برای عفونت ناشی از قارچ کاندیدا
گروهی از پژوهشگران دانشگاه علوم پزشکی بیرجند تاثیر ضد قارچی عصاره ریشه گیاه زرشک را در محیط آزمایشگاهی با داروی ضد قارچ کلوتریمازول مقایسه کردند .
بر پایه این بررسی که نتایج آن در مجله علمی دانشگاه علوم پزشکی بیرجند منتشر شد، عصاره ریشه زرشک خواص ضد قارچ کاندیدا دارد و عصاره الکلی ریشه زرشک از عصاره آبی آن موثرتر است.
در سه دهه گذشته به علت استفاده وسیع از شیمی درمانی برای درمان سرطان، ایدز و پیوند عضو، میزان بروز عفونت‌های قارچی به طور چشمگیری افزایش یافته است. همچنین عوارض جانبی داروهای شیمیایی ضد قارچی و مقاوم شدن قارچ ها به این داروها، درمان مبتلایان به بیماری‌های قارچی مهاجم را با مشکل رو به رو کرده است.

دمنوشی عالی برای کسانی که فشار خون بالا دارند
این دم‌نوش خواص سردی دارد و به کاهش فشارخون کمک می‌کند.

مواد لازمزرشک تازه: 2 قاشق غذاخوری
نعنا تازه: 4 تا 5 برگ
عسل: یک قاشق غذاخوری

طرز تهیه
ابتدا عسل را داخل یک و نیم تا دو لیوان آب جوش حل کنید و داخل یک قوری که زرشک تازه را در آن ریخته‌اید، بریزید.
نعنا را هم به این دم نوش اضافه کنید و 5 تا 10 دقیقه صبر کنید تا دم بکشد.
این دم‌نوش خواص سردی دارد و به کاهش فشارخون کمک می‌کند.

 

فرآوری: مریم مرادیان نیری

بخش تغذیه و آشپزی تبیان

---

منابع:
دنیای تغذیه - ریحانه بصیرت، کارشناسی ارشد تغذیه
جام جم
شبکه خبر

گیاه زوفا چه خواصی دارد؟

---

زوفا یک گیاه دارویی است که دارای خواص درمانی بی‌شماری می‌باشد از جمله اینکه ضدعفونی کننده، ضد چروک، ضد اسپاسم، ضد التهاب و ... است.

---

گیاه زوفا که بیشتر در مناطق اطراف دریای مدیترانه می‌روید و از جمله گیاهان بومی کشور فرانسه، یونان و ایتالیا است؛ به صورت گل‌هایی به رنگ‌های آبی، ارغوانی، بنفش و سفید با برگ‌هایی کوچک می‌باشد.

از این گیاه، روغنی استخراج می‌شود که اثرات درمانی فراوانی دارد. همچنین می‌توان گل و برگ‌های خشک شده این گیاه را جوشاند و به صورت دمنوش مصرف نمود. در زیر به خواص این گیاه اشاره می‌کنیم.

زوفا علیه سرماخوردگی
گیاه زوفا سرشار از رزین‌ها، تانن، هیسوپین و فلاوونوئیدها است. این ترکیبات برای عملکرد سیستم تنفسی مناسب هستند و از عفونت‌های تنفسی، آسم و برونشیت پیشگیری می‌کنند. همچنین برای تخفیف علایم سرماخوردگی و آنفلوانزا مانند سرفه، گلودرد، گوش درد و تب مناسب می‌باشد. روغن زوفا از زمان‌های بسیار قدیم برای کاهش دمای بدن و تب کاربرد داشته است.

افراد مبتلا به فشار خون بالا باید از مصرف این گیاه اجتناب کنند. زیرا این گیاه فشار خون را افزایش می‌دهد

زوفا گیاهی تحریک کننده
اسانس زوفا برای دستگاه‌های متعدد بدن تحریک کننده است. در حقیقت روغن زوفا باعث تحریک سیستم عصبی، سیستم هورمونی، گردش خون و سیستم دفع می‌شود. به عنوان مثال دستگاه گوارش را تحریک می‌کند و در نتیجه باعث افزایش متابولیسم و جذب مواد غذایی می‌شود. به همین علت می تواند باعث بهبود افسردگی شود.

اثرات آنتی بیوتیکی روغن زوفا
روغن زوفا دارای اثرات ضد باکتریایی و ضد قارچی است. زوفا به عنوان یک ضد عفونی کننده شناخته شده است و برای درمان عفونت های خفیف کاربرد دارد. مطالعات صورت گرفته نشان می‌دهد روغن‌های گیاهی دارای اثرات ضدمیکروبی بر علیه میکروب‌هایی چون استافیلوکوکوس پیوژنز، استافیلوکوکوس اورئوس، اشرشیاکلی و کاندیدا آلبیکنز هستند.

بهبود مشکلات پوستی توسط زوفا
روغن زوفا برای برطرف کردن مشکلات پوستی وابسته به سن مانند چین و چروک‌ها کاربرد دارد. این روغن را روزی دوبار بر روی پوست صورت خود بمالید و از اثرات درمانی و معجزه آسای آن بهره مند شوید. همچنین این گیاه برای سایر مشکلات پوستی مانند نیش حشرات، خراش‌ها، سوختگی‌ها و ...  کارآمد است و باعث محو شدن اثر این زخم‌ها بر روی پوست می‌شود. وقتی بر روی زخم‌ها از این گیاه استفاده می‌شود از ایجاد عفونت در محل زخم جلوگیری می‌کند. اسانس این گیاه باعث بهبودی سریع‌تر در زخم‌ها، بریدگی‌ها و ... می‌شود.

سایر اثرات درمانی
1. ضد اسپاسم: روغن زوفا برای متوقف کردن اسپاسم در سیستم تنفسی، سیستم عصبی، سیستم ماهیچه ای و روده ها کاربرد دارد.
2. ضد خستگی: روغن زوفا را در آب موجود در وان حمام بچکانید تا خستگی و کوفتگی را از بدن شما بزداید و دردهای شما را تسکین دهد .
3. مشکلات گوارشی: زوفا برای بهبود اسپاسم ماهیچه ای، کرامپ، دردهای شکمی حاد، کمبود اشتها، نفخ و سوء هاضمه کاربرد دارد.

گیاه زوفا سرشار از رزین‌ها، تانن، هیسوپین و فلاوونوئیدها است. این ترکیبات برای عملکرد سیستم تنفسی مناسب هستند و از عفونت‌های تنفسی، آسم و برونشیت پیشگیری می‌کنند

4. مشکلات مفصلی: در زمینه بیماری‌های مفصلی مانند آرتریت، روماتیسم، نقرس و انواع التهابات مفصلی زوفا بسیار مفید است.
5. افزایش دهنده فشار خون: افرادی که از افت ناگهانی فشار خون خود می‌نالند. می‌توانند از اثرات درمانی این گیاه بهره ببرند.
6. مشکلات مربوط به قاعدگی: زوفا برای تسکین دردهای قاعدگی، نامنظم بودن قاعدگی و بهبود علایم ناشی از یائسگی موثر است.
7. بهبود مشکلات عصبی: زوفا برای آرام کردن اضطراب و عصبانیت مناسب است و در زمینه بهبود افسردگی کارآمد می‌باشد.

طرز استفاده از زوفا
از گیاه زوفا به دو صورت می توان استفاده کرد:
به صورت روغن: روغن این گیاه که به صورت اسانس می‌باشد؛ به اشکال متعددی کاربرد دارد. به عنوان مثال می‌توانید روغن زوفا را روی پوست خود بمالید یا آن را استنشاق کنید.
به صورت چای زوفا: یک قاشق زوفای خشک را درون یک لیوان آب در حال جوش بریزد و بگذارید برای مدت 10 دقیقه بجوشد. از این چای می‌توانید 2-3 بار در روز استفاده کنید.

آیا روغن زوفا ایمن است؟
ترکیبات تشکیل دهنده گیاه زوفا بسته به محل رشد و رویش آن متفاوت هستند از ترکیبات اصلی موجود در روغن زوفا می‌توان مونوترپن‌ها و سکوترپن‌ها را نام برد. مقادیر بسیار زیاد این مواد می‌تواند باعث سمیت شود. در نتیجه حتما باید در مصرف این گیاه جانب احتیاط رعایت شود.
استفاده از اسانس‌های گیاهی به صورت رقیق نشده و خالص می‌تواند احتمال واکنش‌های آلرژیک و التهاب‌های پوستی را افزایش دهد. پیش از استفاده از روغن زوفا، آن را با یک روغن حامل مانند روغن بادام، روغن نارگیل یا روغن زیتون مخلوط کنید. اگر احساس می‌کنید ممکن است به روغن زوفا حساسیت داشته باشید ابتدا یک قطره از آن را بر روی قسمت خاصی از پوست خود بریزید و هر گونه عکس العمل شدید را با دقت مشاهده کنید.

اثرات جانبی روغن زوفا
افراد مبتلا به فشار خون بالا باید از مصرف این گیاه اجتناب کنند. زیرا این گیاه فشار خون را افزایش می‌دهد.
همچنین ممکن است باعث تب و تشنج در کودکان کمتر از 5 سال شود.
لازم به ذکر است که مادران باردار و شیرده نباید از روغن یا چای زوفا مصرف کنند. برای مصرف این گیاه حتما با پزشک خود مشورت کنید. 

بینه خوشنودی راد

بخش تغذیه و آشپزی تبیان

---

منابع:
Livestrong
articles.mercola

گیاهان رقیق کننده ی خون

---

مواد غذایی حاوی سالیسیلات، اسید چرب امگا۳، میزان بالای ویتامین E یا آنتی بیوتیک رقیق کننده طبیعی خون به حساب می آیند.

---

میزان غلظت خون برای حفظ سلامت اهمیت دارد. اگر خون به آسانی لخته شود ناراحتی‌هایی مانند حمله قلبی را به وجود می آورد و در صورت لخته نشدن خون، ناراحتی‌هایی مانند مشاهده خون در ادرار، خون دماغ، خون ریزی شدید در دوران قاعدگی را به همراه دارد. اگر خون به اندازه کافی لخته نشود و فرد نیاز به عمل پیدا کند یا در حادثه‌ای مجروح شود، با از دست دادن خون بیش از حد با مشکل جدی رو به رو خواهد شد.

یک نوع رقیق کننده خون، ماده ای به نام سالیسیلات (Salicylates) است که مانع جذب ویتامین K در بدن می شود. ویتامین K نقش مهمی در لخته شدن خون در بدن دارد. یکی از معروف‌ترین رقیق کننده‌های خون آسپرین است اما بیشتر مواد غذایی مانند طعم‌دهنده‌ها و مواد نگه‌دارنده نقش سالیسیلات را دارند. مواد غذایی که سرشار از این ماده است شامل ادویه، میوه، میوه خشک، میوه مغزدار، مواد طعم‌دهنده و نگه‌دارنده است.

گیاهان و ادویه‌های سرشار از سالیسیلات
* پودر کالری* پودر فلفل قرمز
* زنجبیل* دارچین* شوید
* آویشن* مرزنگوش
* زردچوبه
* شیرین بیان* کلم
* نعناع
* سیر* پیاز
* روغن زیتون
* کلم بروکلی
* گلم کلم
* کاهو

میوه های سرشار از سالیسیلات

* کشمش
* آلو* گیلاس
* زغال اخته* انگور
* توت فرنگی
* نارنگی* پرتقال

مواد دیگری که سالیسیلات دارند عبارتند از:
* آدامس
* عسل* سرکه

اگر قرار است عمل شوید، جراح را از داروهایی که مصرف می کنید، آگاه کنید. زیرا در بیشتر موارد مصرف هر نوع دارو یا گیاه یا ادویه دارویی را ٢ هفته قبل از جراحی باید متوقف کرد

اسید چرب امگا ۳ موجود در ماهی چرب و ویتامین E رقیق کننده طبیعی خون است:

منابع خوب ویتامین E عبارتند از:
* بادام درختی
* گردو
* فندق
* بادام زمینی
* پسته
* روغن ذرت
* روغن بادام زمینی
* روغن آفتاب گردان
* روغن نخل
* روغن کنجد
* نخود
* عدس
* برنج
* گندم
* لوبیا
* جو

باید توجه داشته باشید که هر فردی نیاز به غذاهای رقیق کننده خون ندارد به عنوان مثال افرادی که داروهای ضد لخته شدن مصرف می‌کنند، نباید از این نوع مواد غذایی زیاد استفاده کنند زیرا که می‌تواند به فرد آسیب جدی برساند. قانون مهمی که باید برای رقیق کردن خون به آن توجه کرد، کاهش مصرف پروتئین حیوانی و چربی است.
گیاهان و ادویه های متعددی وجود دارند که باعث رقیق شدن خون می شوند. در واقع بسیاری از مواد غذایی که مردم مصرف می‌کنند، حاوی ماده رقیق کننده خون است.
همان طور که گفته شد مواد غذایی حاوی سالیسیلات، اسید چرب امگا۳، میزان بالای ویتامین E  و آنتی بیوتیک ها رقیق کننده طبیعی خون به حساب می آیند. البته اگر داروی رقیق کننده خون مصرف می‌کنید، بهتر است قبل از مصرف هر نوع گیاه یا ادویه برای رقیق کردن خون، با پزشک مشورت کنید. اگر قرار است عمل شوید، جراح را از داروهایی که مصرف می کنید، آگاه کنید. زیرا در بیشتر موارد مصرف هر نوع دارو یا گیاه یا ادویه دارویی را ٢ هفته قبل از جراحی باید متوقف کرد.

گیاهان یا ادویه مفید برای رقیق کردن خون عبارت است از:
دارچین: این ادویه رقیق کننده خون است و می تواند گردش خون را افزایش دهد.
شوید: اگر چه این گیاه به عنوان رقیق کننده چندان مطرح نیست اما مصرف زیاد آن همزمان با برخی داروها می تواند واکنش ایجاد کند.
سیر: قرن هاست که از این گیاه رقیق کننده خون به علت خاصیت درمانی که دارد، استفاده می شود. زمانی که سیر خام خورده می‌شود خون را رقیق کرده و در نتیجه جریان خون را تسهیل می‌کند. همچنین با تولید اکسید نیتریک، به گشادی رگ های خونی و حل شدن لخته های خون کمک می‌کند.

ریشه شیرین بیان: این گیاه نیز رقیق کننده خون است.

جینکوبیلوبا: جینکوبیلوبا علاوه بر افزایش گردش خون، مانع از لخته شدن خون می شود.

زنجبیل: اگر چه از این گیاه بیشتر برای رفع حالت تهوع استفاده می شود اما رقیق کننده قوی خون نیز به حساب می آید.

چای کوهی: این گیاه در صورت مصرف با برخی داروها به حد خطرناکی باعث رقیق شدن خون می شود.

چای سبز: ترکیب‎ EGCG ‎ چای سبز غلظت خون را ‏رقیق ‏و ثابت نگه می‌دارد و دیواره رگ‌ها نرم و انعطاف پذیر، عروق باز و جریان گردش خون منظم می شود‎.

فرآوری: مریم مرادیان نیری
بخش تغذیه و آشپزی تبیان

---

منابع:
خراسان
ایمنا

شبدر قرمز: ضدسرطان، ضدگرگرفتگی

---

از فواید دارویی این گیاه می‌توان به جلوگیری از شکل‌گیری لخته‌های خون، پلاک‌های سرخرگی و ابتلا به سرطان خوش‌خیم پروستات اشاره کرد.

---

نام علمی این گیاه (Trifolium Pratense) است، شبدر قرمز گیاهی است علفی و چندساله که در مناطق معتدله کره زمین می‌روید. در شرایط مساعد این گیاه هفت‌ساله است ولی در آب‌وهوای گرم فقط دو سال عمر می‌کند. ارتفاع شبدر قرمز بسیار کم است و بیشتر از 15 سانتیمتر نمی‌شود.
برگ‌های آن بیضی‌شکل و دراز و دارای سه برگچه است و به همین علت در قرون‌وسطی مورداحترام مسیحیان بوده زیرا آن را سمبل خداوند، مسیح و روح‌القدس می‌دانستند.
این گیاه از نظر داشتن مواد مغذی برای علوفه حیوانات بکار می‌رود.

ترکیبات شیمیایی
گل شبدر دارای مواد شیمیایی مانند تریفولین، ایزوتریفولین و اسانس روغنی می‌باشد. این گیاه دریای املاح معدنی مانند سلیس، آهن، فسفر، گوگرد، پتاسیم، منیزیم، منگنز، روی، مس، سرب، نیکل و کبالت می‌باشد.

مهم‌ترین خاصیت شبدر قرمز ضد سرطان بودن آن است و تمیزکننده خون و بدن است

خواص دارویی
شبدر قرمز از نظر طب قدیم ایران سرد و تر است.
* مهم‌ترین خاصیت شبدر قرمز ضد سرطان بودن آن است و تمیزکننده خون و بدن است.
* سرفه را برطرف می‌کند، دردهای عضلانی را برطرف می‌کند و تورم پوستی را از بین می‌برد.
* شبدر تازه به‌عنوان مسهل به کار می‌رود، درمان‌کننده آسم است، برای درمان آب‌آوردگی بدن مفید است و دل‌پیچه را برطرف می‌کند.
* برای درمان آرتروز، رماتیسم و ورم بیضه باید برگ شبدر را در روغن‌زیتون جوشانیده و روی قسمت‌های دردناک بمالید.
* برای طول عمر و جلوگیری از بیماری‌های قلبی شبدر قرمز بخورید.
* شبدر قرمز تشنج را علاج می‌کند.

* برای التیام زخم‌ها، ضماد شبدر قرمز را روی زخم‌ها بگذارید، برای از بین بردن خارش شبدر را له کرده و روی پوست بمالید.

* شبدر قرمز یکی از غنی‌ترین منابع ماده‌ای موسوم به «ایزوفلاون» است که کارایی شبیه به استروژن دارد و از جمله گیاهانی است که برای درمان گرگرفتگی، کاهش کلسترول، سلامت سینه و بهبود سیستم گردش خون استفاده می‌شود.
* از دیگر فواید دارویی این گیاه می‌توان به جلوگیری از شکل‌گیری لخته‌های خون، پلاک‌های سرخرگی و ابتلا به سرطان خوش‌خیم پروستات اشاره کرد.
* شبدر قرمز منبع غنی از مواد مغذی و املاح باارزشی نظیر کلسیم، کروم، منیزیم، فسفر، پتاسیم و ویتامین ث است. به زنانی که در دوران یائسگی به گرگرفتگی دچار می‌شوند توصیه می‌شود از این گیاه استفاده کنند.
* شبدر قرمز حاوی مقدار قابل‌توجهی ماده شیمیایی ایزوفلاون است که ساختاری شبیه به هورمون زنانه استروژن دارد و در بهبود علائم سندرم پیش از قاعدگی نیز موثر است.
* علاوه بر این، شبدر قرمز مانعی برای فعالیت برخی از آنزیم‌هایی است که در ابتلای مردان به سرطان پروستات نقش دارند.
* همچنین این اعتقاد وجود دارد که شبدر قرمز از بروز بیماری‌های قلبی جلوگیری می‌کند هرچند هنوز نتایج مطالعات در مورد این تأثیر شبدر قرمز بر روی انسان قطعی نشده است.
* شبدر قرمز همچنین در تسهیل روند ترک سیگار موثر است.

طرز استفاده
دم‌کرده: مقدر 30 گرم گیاه خشک را در یک لیتر آبجوش ریخته و به مدت 5 دقیقه دم کنید. مقدار مصرف آن یک فنجان سه بار در روز است.

جوشانده شبدر: مقدر 50 گرم سرشاخه‌های گل‌دار شبدر قرمز را در مقدری شیر یا آب ریخته و بگذارید مدتی بجوشد و پس از سرد شدن به‌صورت ضماد روی پوست و یا قسمت‌های دردناک بدن بگذارید.

مضرات
مصرف زیاد شبدر خطرناک است زیرا دارای اسید سیانیدریک می‌باشد ولی استفاده متعادل از آن هیچ‌گونه خطری نداشته و بسیار مفید است.

فرآوری: مریم مرادیان نیری

بخش تغذیه و آشپزی تبیان

---

منابع:
ایسنا
باشگاه خبرنگاران