یونجه

کلیات گیاه شناسی یونجه گیاهی است علفی و چند ساله که ارتفاع آن تا یک متر میرسد برگهای آن دارای سه برگچه می باشد  برگچه های نوک تیز، سبز رنگ و بیضی شکل است . گلهای یونجه بشکل سبز و برنگ بنفش تیره  یا آبی روشن است میوه یونجه مانند صدف بوده و دانه داخل میوه مانند لوبیا ولی کوچکتر از آنزمی باشد  . یونجه ریشه ای بسیار عمیق درد و ریشه آن تا سه متر بداخل زمین نفوذ می کند و بنابراین منبع ویتامین ها و مواد معدنی است که از خاک می گیرد . یونجه از زمانهای بسیار قدیم در ایران کشت می شده است و در حدود پنج قرن قبل از میلاد مسیح از یاران به یونان برده شد و در قرن هفتم بعد از میلاد به اروپا راه یافت . یونجه در ایران در مناطق مرکزی و جنوبی به مقدر بسیار زیاد کشت می شود . زنبور عسل گل یونجه را دوست درد واز آن شهد زیادی  بدست می آورد و تبدیل به عسل می کند . پرورش این گیاه در قدیم برای تهیه علوفه چهارپایان بوده ولی در حال خاضر بعلت درا بودن مواد مغذی به مصرف غذایی نیز می رسد .

ترکیبات شیمیایی: یونجه سرشار از ویتامین های A,C,E,K و همچنین دارای آمیلاز که انزیم مخصوص هضم مواد نشاسته ای است می باشد . آنزیم های بسیاری در یونجه یافت می شود بعنوان مثال می توان از امولسین ،‌اینورتاز ، و پکتیاز نام برد . یونجه دارای حدود 20%‌پروتئین می باشد پروتئین های موجود در یونجه عبارتند از :‌ لیزین ،‌آرژنین ، هیستیدین ، آدنین ، فنیل آلانین ،‌آسپاراژین و سیستین . یونجه دارای اسید فسفریک نیز هست یونجه همچنین دارای منیزیوم ، آهن و مقدر جزئی ارسنیک و سیلیس است بنابراین یونجه از نظر مواد غذایی بسیار قوی است و غذای خوبی برای انسان و حیوانات است .

خواص داروئی: یونجه از نظر طب قدیم ایران گرم است . البته تاره آن گرم و تر و خشک شده آن گرم و خشک است 1)یونجه از نظر اینکه دارای بسیاری از مواد معدنی می باشد شیره آن برای بچه هایی که در حال رشد هستند و اسخوان بندی محکمی ندارند بسیار مفید است . حتی امروزه پودر این گیاه را در داروخانه ها می فروشند که آنرا می توان برای بچه های شیر خوار مصرف کرد . برای تهیه شیره یونجه باید مقدر 300 گرم یونجه را در یک لیتر آب ریخت و آنرا جوشانید تا مقدر آب آن به نصف تقلیل یابد سپس آنرا صاف کرده و مقدر کمی عسل به آن اضافه کنید که بصورت شربت داراید . مقدر مصرف برای طافال 200 گرم در روز است و برای اطفال شیرخوار حدود 50 گرم یم باشد که می توان به شیر آنها اضافه نمود . اشخاص بزرگسال هم برای بالا بردن انرژی می توانند از این شیره استفاده کنند 2) یونجه رابصورت تازه و یا جوانه آنها رابا سالاد میل کنید . جوانه یونجه را بصورت بسته بندی شده می توانید از سوپر مارکتها خریدری کنید . 3)یونجه ملین است 4)یونجه دو برابر اسفناج آهنم درد بنابراین خونساز است و برای کسانیکه به کم خونی مبتلا هستند مفید است 5)یونجه بعلت درا بودن آهن برای درمان بیمایر راشیتیسم بکار می رود 6)عوارض کمبود ویتامین ث با خوردن یونجه از بین میرود 7)یونجه تازه در بسیاری از کشورها مانند چین و روسیه و آمریکا به مقدر زیاد بجاری اسفناج مصرف می شود 8)یونجه را در داروخانه ها و فروشگاههای گیاهان دارویی و یا برخی از داروخانه ها بصورت پودر ، کپسول و قرص بفروش می رسانند . مقدرمصرف آن سه قرص در روز است 9)با همه مزایایی که یونجه درد در خوردن تازه آن نباید زیاده روی کرد زیرا بسیار نفاخ است و حتی حیواناتی که به مقدر زیا د از آن می خورند بعلت گاز زیاد ممکن است تلف شوند 10)ضماد پخته یونجه را اگر روزی چند بار روی اعضایی که رعضه دارند بگذارید آنها را شفا می دهد 11)تخم یونجه قاعده آور است و برای این منظور تخم یونجه را بصورت دم کرده مصرف کنید 12)دم کرده یونجه درمان اسهال است 13)برای نرم کردن سینه و تسکین سرفه روزی 2-3 فنجان دم کرده تخم یونجه را مصرف کنید 14)برای درمان لقوه و رعشه تخم یونجه را در روغن زیتون بریزید و مدت یک هفته جلوی آفتاب بگذارید سپس آنرا صاف کنید و روزی چند قاشق از آنرا بخورید و همچنین روی اعضایی که رعشه دارند بمالید. 15)یونجه حاوی مقدرزیادی ویتامین است . کوبیده آن زخم را بسرعت الیتام داده و از خونریزی جلوگیری می کند .

طرز استفاده: به مبحث نسخه پیچی گیاهان دارویی برای بیماری مورد نظر مراجعه نمایید

مضرات : مضرات خاصی برای آن بیان نشده است .

گیاه گل پروانه (گل ارغوانی)

گیاه گل پروانه (گل ارغوانی)

خواص گیاهان دارویی- این گل انواع مختلفی دارد و زیستگاه آن در دشت و کمی هم در ارتفاعات متوسط و پایین است. بوی عطر خوبی دارد و نوش خوبی برای زنبور عسل است.

کاربرد درمانی آن در موارد ناراحتیهای تنفسی به خصوص سرفه و برونشیت و آسم و حتی از نوع ناراحتیهای تنگی نفس می باشد و بازدهی آن بسیار عالی است.

-در خارج از دم کرده و جوشانده ی این گیاه برای شستشو استفاده می شود.

-این گیاه می تواند جراحات و زخمهای سطحی را درمان کند و به خاطر ماده خوشبو و نعناع مانندی که مُنتل هست و در آن وجود دارد در موارد سوختگی از این گیاه استفاده می شود.

-نوع دیگر گل ارغوانی از نظر درمانی همان خواص را دارد ولی از نظر ظاهر متفاوت است. این گل ضمن اینکه گلهای قرمز و ارغوانی رنگی دارد درون آن گلهای آبی رنگی هم مشاهده می شود که این گلهای آبی رنگ از داخل گلهای قرمز رنگ بیرون می آید.

گیاه دارویی نعناع

گیاه دارویی نعناع

خواص گیاهان دارویی-نعناعی که به عنوان سبزی خوردن مصرف می کنیم با نعناعی که به صورت خودرو در کوه می روید متفاوت است. البته از نظر شکل ظاهری تقریباً شبیه هم هستند و از نظر بو، طعم و مزه تقریباً نزدیک به هم هستند ولی از نظر موارد درمانی آنچه که در کوه می روید غنی تر و مؤثر تر است.

-البته خوردن نعناعی که پرورش داده می شود و به عنوان سبزی خوردن مورد استفاده قرار می گیرد با غذای روزانه مخصوصاً غذای ظهر توصیه می شود.

-در مواردی که ناراحتیهای معده وجود دارد این نعناع تازه و تمیز نه تنها معده را ناراحت نمی کند بلکه درمان کننده ی ناراحتی معده هم می باشد.

اصولاً اگر ما همراه غذا از سبزیهای تازه به خصوص سبزیهایی که رویش آنها به صورت خودرو می باشد استفاده کنیم قطعاً نتایج خوبی خواهیم داشت.

-نعناع کوهی یا نعناع فِری از نظر کاربرد و خواص از نعناع معمولی که به صورت کشت استفاده می شود بسیار عالی تر، قوی تر و مؤثرتر است. این داروی گیاهی برای موارد سیستمهای عصبی مثل بیخوابی، کم خوابی و ناراحتیهای شبانه یک داروی موثر است. ضد اضطراب، ضد هیستری و همچنین مقوی معده است و همچنین برطرف کننده ناراحتیهای معده و روده به صورت اعم از گازهای روده و معده و چه ترش کردن و آرغ زدن می باشد.

-همچنین این گیاه داروی خوبی برای سکسکه است و با خوردن یک مقدار خشک این دارو سکسکه می تواند مهار و کنترل شود.

این گیاه در دامنه ها و در ارتفاعات متوسط رویش دارد. بو و عطر بسیار نافذی دارد و در کرمهایی که برای پوست ساخته می شود مورد استفاده قرار می گیرد.

این گیاه، گلهای ریز و آبی رنگی دارد و قسمتهای مورد استفاده این گیاه، گل، برگ و ساقه آن است.

گیاه دارویی ثعلب

گیاه دارویی ثعلب

خواص گیاهان دارویی- گیاهی با گلهای آبی واژگون است. از پیازاین گیاه بعد از خشک و پودر کردن برای بستنی سازی استفاده می شود زیرا این گیاه دارای مواد نشاسته ای می باشد.

-این گیاه دارویی در موارد ناراحتیهای تنفسی مثل سرفه های شدید و حتی در موارد سیاه سرفه و آسم و تنگی نفس مورد استفاده قرار می گیرد.

-گلهای این گیاه نوش خوبی برای زنبور عسل است و با له کردن و خورد کردن گل آن، ماسک خوبی برای صورت تهیه می شود.

-معمولاً محل رویش این گیاه داخل باغها و بیشه هاست و زمان گل دهی آن از اواخر فروردین تا اواخر خرداد است.

-این گیاه پیازی دارد که پیاز آن مورد استفاده است.

گیاه دارویی گل نسترن

گیاه دارویی گل نسترن

خواص گیاهان دارویی- این گیاه به خاطر ظرافت و عطرش به صورت اهلی در خانه ها پرورش پیدا می کند.

گل نسترن از دسته گلهایی است که موارد درمانی متعددی دارد. خود گل نسترن در عوارض پوستی مورد استفاده قرار می گیرد. از روغن دانه این گیاه به عنوان شاداب کننده پوست و تقویت کننده پیاز مو استفاده می شود. هم گل این گیاه و هم دانه آن منبع ویتامین C است.

-ثمر این گل بعد از ریختنش به صورت گرد و قرمز رنگ پیدا می شود که اصولاً کاربرد دارویی دارد و بیشتر به صورت دم کرده از آن استفاده می شود. همچنین باعث تقویت سیستم دفاعی بدن می شود.

-گل دهی این گیاه از اواسط اردیبهشت شروع می شود و تا آخر پائیز ادامه دارد.نحوه استفاده صحیح از آن بدین گونه است که بعد از چیدن، گلها باید در جای مناسبی خشک شوند تا بو، عطر و خاصیت دارویی آن از بین نرود و اگر قرار است که بعد از ریختن گلبرگها از دانه این گیاه استفاده شود باید ناخالصی های آن را از بین برد و بصورت خالص مورد استفاده قرار داد.

گیاه دارویی چای کوهی

گیاه دارویی چای کوهی

خواص گیاهان دارویی- این گیاه در مناطق مختلف ایران، دارای اسامی مختلفی است. این گیاه خواص متعددی دارد. بسیار خوش عطر و بو و لذیذ است و می تواند جایگزین خوبی برای چای عصرانه یا ظهر باشد.

-از خواص دارویی این گیاه، مدرد بودن آن است و همین خاصیت برای شستشوی مجرای ادراری (کلیه و مثانه) می باشد.

-این گیاه برای سیستم دستگاه عصبی خاصیت آرام بخش دارد.

-این گیاه در ارتفاعات کم و متوسط رویش دارد و در بیشتر مناطق ایران دیده می شود و فصل رویش آن اواسط اردیبهشت تا اواخر خرداد است.

-همچنین این گیاه از داروهایی است که باعث سقط جنین در زنان باردار می شود.

گیاه دارویی جوشیر (جاشیر)

گیاه دارویی جوشیر (جاشیر)

خواص گیاهان دارویی- جوشیر صمغی است که از گیاهی به همین نام گرفته می شود.

-این گیاه یکی از داروهایی است که برای بیماریهای کلیوی استفاده می شود. ادرار آور است و حتی در مواردی بند آمده ها را باز می کند و قطره قطره ادرار کردن که از مشکلات مجاری ادراری است توسط این گیاه قابل درمان است و بطور کلی باز کننده ی مجاری ادرار می باشد.

-مقوی سیستم دستگاه عصبی است. برای سرد مزاجها، داروی خوبی است که در رابطه با لقوه و رعشه استفاده می شود.

-از سرشاخه های این گیاه دارویی به صورت سبزیهای خوراکی استفاده می شود. از کوبیده ی برگ و عصاره آنها برای درمان دندان درد استفاده می شود.

-از عصاره ریشه آن استفاده های صنعتی می شود مثل تهیه مواد آرایشی یا تهیه مُسکِن.

خواص گیاهان دارویی

-این گیاه مثل بعضی از گیاهان، گیاهی سمی است بنابراین مقدار مصرف، زمان مصرف و دوره درمانی آن باید توسط پزشک تعیین شود.

این گیاه را همراه مرزن جوش استفاده می کنند زیرا مرزن جوش عوارضی را که این گیاه می تواند بوجود آورد تعدیل کرده یا کاهش می دهد.

-این گیاه اصولاً در ارتفاعات رویش دارد و دارای گلهای زرد با ساقه های بلند است.

گیاه دارویی گل گاو زبان

گیاه دارویی گل گاو زبان

خواص گیاهان دارویی- یکی دیگر از گیاهان دارویی گیاه گل گاوزبان است.این گیاه در حال حاضر هم به صورت صنعتی کشت می شود و هم به صورت خودرو در طبیعت وجود دارد و یکی از گیاهان مفید و مؤثر برای بعضی از بیماریهاست.

-مصارف دارویی گیاه گل گاو زبان بصورت محلی بدین صورت است که گلهای آبی این گیاه را خشک کرده و دم کرده ی آن را مورد استفاده قرار می دهند. در سرماخوردگی به عنوان معرق و افزایش دهنده فشار خون مورد استفاده قرار می گیرد.همچنین این گیاه خاصیت آرام بخشی نیز دارد.

-گیاه گل گاوزبان ،اگر با دو گیاه دیگر مثل سنبله تیو و لیمو امانی دم کرده و خورده شود، برای خانمهای حامله بسیار مفید و تقویت کننده است.

-این گیاه در مورد بیماریهای دستگاه تنفسی و حتی در رابطه با برونشیت، سرفه، زکام و آبریزش بینی می تواند داروی مؤثری باشد.

-این گیاه دارویی (گل گاو زبان)همچنین ادرارآور و معرق است لذا برای کلیه، مثانه و بطور کلی برای مجاری ادراری داروی مفیدی است.

-این گیاه دارویی باعث کاهش تب می شود و در تمام موارد تب مثل سرخک، مخملک، آبله، کهیر و تبهای دیگر می تواند مفید باشد.

این گیاه در تمام مناطق رویش دارد و دارای چندین گونه است و فصل گل دهی این گیاه از اواسط اردیبهشت ماه تا پایان خرداد ماه است.

گیاه دارویی سریش

گیاه دارویی سریش

خواص گیاهان دارویی- مورد استفاده گیاه سریش بیشتر بدلیل چسبنده بودنش است. البته این گیاه علاوه بر این، کاربرد درمانی هم دارد. از دانه های این گیاه، روغنی گرفته می شود که در بعضی از تصلبهای شریانی مورد استفاده قرار می گیرد. از برگهای این گیاه به عنوان سبزی خوردنی و از ریشه های این گیاه که به صورت غدد پنجه ای است به عنوان چسب استفاده می شود.

ریشه این گیاه دارویی (سریش) گرم و خشک است و برای یرقان، ناراحتیهای کبدی، خشونت حلق و ناراحتیهای معده از آن استفاده می کنند. ریشه این گیاه را می سوزانند و از سوخته آن در جهت واله آور استفاده می کنند.

از ریشه این گیاه دارویی (سریش)جوشانده غلیظی درست می کنند که برای درمان جوشها بسیار مفید می باشد زیرا خاصیت ضدعفونی کننده دارد.این گیاه در نواحی کوهستانی و مرتفع می روید و فصل گل دهی آن از اواسط اردیبهشت ماه تا اواسط خرداد است.

●گیاه دارویی ترشک

●گیاه دارویی ترشک

خواص گیاهان دارویی-یکی از گیاهان دارویی ، گیاه ترشک است ،این گیاه در مناطق معتدل کشور ما رویش دارد و از قدیم الایام به عنوان یک سبزی مفید و مؤثر از آن استفاده می شده است. گرچه در رابطه با مسائل غذایی از آن استفاده های فراوانی می شده ؛ ولی اکنون این استفاده کاهش یافته است و در عوض موارد درمانی این گیاه افزایش پیدا کرده و در همه زمینه ها از آن استفاده می شود و هیچگونه عارضه ای ندارد. در میان عشایر مرسوم است که از دانه های این گیاه استفاده می کنند.

طریقه استفاده ی از گیاه دارویی ترشک:

نحوه ی استفاده از گیاه دارویی ترشک، هم به این ترتیب است که دانه های گیاه ترشک را می کوبند و بعد از مرطوب کردن در محل درد و مفاصل می گذارند و به عنوان مُسَکن از آن استفاده می کنند. گیاه ترشک منبع ویتامین C است. بنابراین کسانی که کمبود ویتامین C دارند این گیاه می تواند برای آنها منبع ویتامین C باشد. علاوه بر آن، گیاه ترشک دارای آهن و فسفر کافی نیز می باشد. همچنین این گیاه دارویی اشتها آور و تصفیه کننده و هضم کننده بسیار خوبی می باشد و به خاطر خاصیت تصفیه کنندگی اش برای کسانی که دارای جوشهای موضعی و پوستی هستند بسیار مفید خواهد بود. 

این داروی گیاهی (ترشک)به خاطر داشتن اسید اکسولید نباید زیاد و بطور مداوم مورد مصرف قرار گیرد، زیرا برای مثانه و کلیه می تواند مضر باشد. برای استفاده موضعی از این داروی گیاهی اگر برگ یا دانه ی له شده، پخته شده یا جوشانده آن روی دملها گذاشته شود به راحتی درمان می گردد.